Monday, January 29, 2007

Vetrartíð




































Hér er smá myndband af sleðaakstrinum. Óhljóðin í Skarpa eru ekki af því að pabbi hans er að kremja hann undir sér á sleðanum (!), heldur bara eitthvað töffarahljóð...

Sunday, January 21, 2007

Vala í heimsókn


Hún Vala litla vinkona okkar er í heimsókn, með Stínu mömmu sinni sem átti heima á móti okkur í Kungshamra. Þær eru aðallega að versla inn fyrir búðina sína; Ligga lá, á Laugaveg.

Snjór!











Loksins kom snjórinn aftur (síðan í byrjun Nóvember) ! Og við Skarphéðinn erum búin að fara að renna okkur á þotu og sleða og allt saman. Rosa gaman. Hér eru þau Skarphéðinn og Hilda vinkona hans úti að labba saman eftir leikfimina sem þau fara alltaf í saman á sunnudagsmorgnum.

Tuesday, January 16, 2007

Minna drasl


Ég (Halldóra) las einhvers staðar um fólk sem ofbauð svo þetta endalausa kaupæði á öllum, þar sem maður er alltaf að kaupa einhvern óþarfa. Sem svo endar bara á haugunum fyrir rest......

Þetta fólk ætlaði að reyna að kaupa enga nýja hluti (bara notaða) í eitt ár, fyrir utan mat. Aðallega af umhverfisverndarsjónarmiði. En myndu þá spara peninga í leiðinni, og minnka hauginn af drasli heima hjá sér. Mér fannst þetta góð hugmynd, og ákvað að reyna að hugsa mig vel um áður en ég keypti hvern hlut, og spyrja mig hvort ég virkilega þyrfti á þessu að halda - og helst sleppa því að kaupa fleiri hluti - maður á jú allt fullt af öllu.

Þetta entist alveg í heilan dag hjá mér, eða þangað til við Skarpi vorum í búð uppí Vallentuna sem m.a. selur dýr - einsog þennan fíl (vinstra megin á myndinni). Skarphéðinn eyddi miklum tima í að sannfæra mig um mikilvægi þess að taka þennan fíl með heim og að hann væri s.s. algjörlega ómissandi.

Það liggur við að ég trúi honum, því hann hefur ekki sleppt af honum hendinni síðan hann eignaðist hann....

En ég er ekki hætt - er ákveðin í að reyna að minnka draslkaup.
















Mamman er að kaupa sér ný gleraugu (já, talandi um að kaupa minna dót!), Hrefna hjálpar hér til með valið, eða þannig.
9 ár síðan síðustu gleraugu voru keypt, og ný ódýr gleraugnabúð búin að opna í Vallentuna centrum - með tvö fyrir ein tilboð....

Friday, January 12, 2007

Veikur

















Skarphéðinn er veikur og heima með mömmu í dag. Með hita og slappur kallinn. Var samt ágætlega hress og brosti inn í myndavélina yfir morgunmatnum samkvæmt pöntun frá mömmu. Fyrst time. Ever. Kannski eru fyrirsætuhæfileikar hans að þroskast, eða svo er hann bara veikur.....

Mömmu fannst hann sniðugur að heimta að hafa hjólahjálm mömmu í morgunmatnum...... (Allur er varinn líklegast góður?).

Sunday, January 07, 2007

Afmæli Hrefnu




















Skarphéðinn gaf Hrefnu 18 bleikar rósir í tilefni áranna 18.


















Afmælisbarnið var vakið með afmælissöng og köku að sænskum sið.

















Þegar Hrefna var búin að blása á kertin á kökunni þurfti Skarphéðinn að gera það nokkru sinnum líka..... Sjáiði bitann sem vantar í tertuna? Mamman sneri sér aaaaðeins undan og þá fékk sér Skarphéðinn semsagt smá smakk. Áður en kakan var afhent/ veislan byrjaði.

















Hrefna fékk ýmislegt í afmælisgjöf, m.a. bol frá mömmu með Warholiseruðum myndum af henni sjálfri á. Að breyta myndum þannig er t.d. hægt að gera á einfaldan hátt á www. bighugelabs.com. Svo prentað út á svona pappír sem hægt er að strauja myndina af á bol. Á þessari síðu er hægt að ýmislegt fleira skemmtilegt með myndunum sínum, t.d. búa til almanök (Hrefna fékk svoleiðis líka :-)), "kvikmyndapóster" o.fl.
(Takk fyrir ábendinguna um síðuna Ragga og Bergur !)

Um kvöldið hittu þau Hrefna og Per nokkra vini sína - og fóru svo í bæinn á einhvern stað með 18 ára aldurstakmark....

Saturday, January 06, 2007

Hrefna 18 ára !

Já, svo ótrúlegt sem það virðist, að þá er hún Hrefna okkar 18 ára í dag 6. janúar !!!
Litla daman. Er semsagt ekki svo lítil lengur. Jeminn eini. Hvernig getur þetta staðist?

18 ára afmælisdagurinn þykir mjög stór dagur hér í Svíþjóð. Í fyrsta lagi verður maður sjálfráða 18 ára, fær að taka bílpróf, og síðast en ekki síst; kemst inná pöbbana, og má panta sér léttöl !!

18 ára afmælisdagurinn er oft þannig að afmælisbarnið býður vinum mínum í smá partý, svo þegar líður á kvöldið fer afmælisbarnið og þeir vinir sem eru orðnir 18 ára á einhvern bar til að 1) fara í fyrsta skipti á barinn og 2) panta fyrsta léttölinn. En þeir sem ekki eru orðnir 18 ára fara bara heim (!) Sem hlýtur að vera hálf....fúlt.














En hér er afmælisbarn dagsins bara 2ja ára, dansandi á Rauðarárstígnum. Þar átti hún heima frá 2ja ára aldri fyrst með mömmu, og svo með Frey líka frá því hún var 5 ára.
Þegar hún var 9 ára fluttum við svo til Svíþjóðar, þar sem við búum enn.





















6 ára engill með pappírsvængi.






















7 ára, í eldhúsinu á Rauðarárstíg.















8 ára með Frey, á ferðalagi í Köben.



Já það er erfitt að skilja hvernig þetta (með 18 árin) hefur gerst, og hvert allur tíminn hefur farið..... Að litla mömmustelpan, er bara orðin, já stærri (og frekari) en hún mamma gamla.

En eitt er víst, við höfum haft mjög gaman í gegnum öll þessi ár. Nema kannski þegar greyið var með unglingaveikina, og byrjaði að reykja og piercaði sig og allt það, en tölum ekki meir um það :-). Nú er hún allavega hætt að reykja (húrra fyrir því!), en það eru reyndar enn nokkur piercing göt sjáanleg á henni.

Hún var jú prinsessan og einkabarnið á heimilinu í mörg ár, en það er heldur betur breytt.... Hún er búin að eignast 5 hálfsystkini, og eitt bónushálfsystkin hjá konu pabba síns ! Já, hún á þrjá litla hálfbræður í gegnum pabba sinn sem enn búa á eyjunni Oaxen með mömmu sinni, og svo náttúrulega Skarphéðinn sem er 2.5 ára. Nýja konan pabba hennar á einn 4ra ára strák = bónushálfbróðir, og svo voru þau (hún og Birgir pabbi Hrefnu) að eignast dóttur nýlega. Þau búa í Järna hérna sunnan við Stokkhólm, þar sem Birgir hefur búið í 9 ár.
(Flókið!?!) En það verður allavega fjör í fjölskylduboðum hjá Hrefnu í framtíðinni..... :-)















Hér er pían orðin 10 ára, og flutt til Svíþjóðar.























15 ára með Skarphéðinn litla bró, soldið unglingaveik....
















Jólin 2005, Skarphéðinn 1.5 ára, Hrefna að verða 17 ára.

Helstu kostir Hrefnu er að hún er alltaf í svo góðu skapi, þannig að það er alltaf gaman að hitta hana eða gera eitthvað með henni. Hún er mjög nægjusöm þessi elska, alls ekki dýr í rekstri - ég tala nú ekki um þegar hún hætti að henda peningunum í sígarettur. Núna um jólin fengu allir svaka jólagjafir frá henni, því henni fannst hún vera svo rík - búin að "spara alla sígarettupeningana". En hún fær peninga frá ríkinu á meðan hún er í skóla, eða um 13.000 Iskr./mán, og það dugir langt. Mamman fer reyndar stundum með í fatabúðirnar, og fær oft símtöl frá dömunni sem byrja með löngum formála; Sko, ég er hérna í H&M, og þú manst hvernig allar buxur sem ég á eru svo ómögulegar, og ég er sko að fara að hitta krakkana um helgina, og eiginlega passar ekkert við fjólubláa toppinn minn, og það er hérna svona tilboð í gangi..... ertu til í að styrkja mig um x krónur fyrir þessum buxum?
















Hrefna kynntist honum Per sínum í des 2004, þannig að þau eru búin að vera saman í 2 ár (!), og eru nánast enn samvaxin á hliðunum. Fara enn saman út með ruslið og eru stundum einsog ein manneskja liggur við....! Hann er mjög fínn strákur, er mikið í tölvuspiladeildinni, og í því að hlaða niður myndum af netinu o.s.frv. þið skiljið. Það er notaleg viðbót að hafa fengið hann í kaupbæti inn í fjölskylduna, nú getur maður loksins spilað fjölskylduspil í liðum.... :-)
Þau Hrefna og Per eru í sama menntaskóla; Täby enskilda gymnasium, og gengur bara mjög vel. Per býr hjá pabba sínum, og þar dvelja þau turtildúfurnar Hrefna og Per ansi mikið. Hafa efri hæðina útaf fyrir sig, og þar er eldaður fínn matur ofaní þau á hverju kvöldi, ekkert verið að tuða of mikið um tiltekt, enginn smákrakki að trufla o.s.frv. Þannig að þið sjáið að það er erfitt að keppa við þetta.... :-)


















Hér erum við Hrefna á gamlárskvöldinu síðasta, 2006, vika í 18 ára afmælið. Unglingaveikin löngu farin, mamman og Hrefna góðar vinkonur sem fara á kaffihús og eyða peningum saman, Jú jú við rífumst oft, um tiltekt t.d. (þið ættuð að sjá herbergið hennar ! - hvaða unglingamóðir hefur ekki sagt svona ;-)) og um hvaða dvd mynd á að taka, og hvort það á að vera íslenskur texti eða ekki á dvd myndunum Hrefna vill hafa sænska, já ég veit, þetta er hrikalegt, við erum greinilega búin að vera of lengi í Svíþjóð.......

Og það er ágætis samvinna í gangi. Hrefna photoshoppar myndirnar hennar mömmu fyrir framköllun (hvítari tennur, minni hrukkur), passar Skarphéðinn litla bró stundum, mamman og veskið fara með Hrefnu á kaffihúe eða í fatabúðirnar. Og Freyr les verkefnin hennar í skólanum yfir - og spyr síðan hvaða einkunn fengum við....?

Það er hefur alltaf verið inní myndinni (þannig lagað) að flytja aftur heim til Íslands, sá dagur hlýtur að koma fyrr eða síðar, þó það sé mjög ljúft að vera hérna í Svíþjóð. Stærsta vandamálið er að Hrefna fylgir líklegast ekki með þangað (ca. 2 ár síðan hún fór að koma með svoleiðis yfirlýsingar!) - og þó hún sé stór stelpa getur mömmuhjartað varla hugsað þá hugsun til enda.....

En það eru vandamál morgundagsins - ennþá allavega.
Hér eru nokkrar myndir af dömunni í gegnum tíðina, í tilefni þessa merka áfanga.

Friday, January 05, 2007

ZZzzzzzzz.....


Skarphéðinn hefur bara tekið því rólega á nýja árinu, hann er í fríi frá leikskólannum til 9.jan.

Hér sefur hann á sínu græna í nýju náttfötunum og með voffann sem Fríða frænka gaf honum í jólagjöf.

Wednesday, January 03, 2007

Ísland er mjög fínt, bara doldið kalt / blautt

Við Skarphéðinn erum búin að vera að spá í þetta með Ísland og Íslendinga. Hallgrímur Helgason skifaði meinfyndna grein um málið fyrir nokkrum árum, við látum hana fljóta hér með, svo fleiri geti brosað útí annað svona á nýja árinu (svo vantar bara að finna eitthvað svipað um Svíþjóð..... :-) ).

Flestir ferðamenn koma til Íslands til þess að fara útí náttúruna. Náttúran á Íslandi er ágæt. Vandamálið er bara að það er ekkert hægt að vera úti á Íslandi. Það er alltof kalt. Íslendingar eru aldrei "úti" í náttúrunni. Þeir vita sem er að það þýðir ekkert. Þeir skoða hana bara í gegnum gler: Inni í sumarbústað eða í bílnum á leiðinni þangað. Þegar Íslendingar keyra út á land stoppa þeir aldrei nema til að kaupa bensín og pulsu. Þeir eru alltaf að flýta sér. Þeir vilja helst ná uppí bústað fyrir fréttir, áður en leikurinn hefst, áður en heimildamyndin um hálendið byrjar. Um leið og þeir eru komnir hringja þeir í kunningjana til að láta vita að þeir hafi ekki verið "nema einn og hálfan tíma uppeftir". Við Íslendingar erum fyrir löngu búnir að sætta okkur við að horfa á náttúruna í gegnum gler: Stofuglugga, framrúðu eða sjónvarpsskjá. Við mælum landslag í mínútum. "Borgarfjörðurinn er nú bara korter". "Ég fór Holtavörðuheiðina á innan við 12 mínútum". Náttúra Íslands er ónáttúra Íslendinga.

Það eru bara brjálaðir útlendingar sem fara "út" í íslenska náttúru: Þýskir álfavinir sem leggjast út í óbyggðirnar með sínar 20 kg álfamyndavélar og koma ekki til baka fyrr en þurrmjólkurbirgðirnar eru á þrotum, svissneskir bankastarfsmenn sem fara í brúðkaupsferð um eyðifirðina fyrir vestan af því það er ekki séns að eyða neinum peningum þar eða hollensk masókista-pör sem fara á reiðhjólum í kringum landið með tjald úr fjölmettuðum kornmassa sem þau éta smám saman á leiðinni. Þegar Íslendingar keyra á sínum jeppum framhjá svoleiðis liði reyna þeir alltaf að skvetta á það úr drullupollum. Við eigum erfitt með að sætta okkur við það að eina fólkið sem leggur það á sig að upplifa íslenska náttúru eru útlendingar. Við fyrirlítum útlendu túristana og tökum þá aldrei uppí bílinn ef þeir gefast upp á leiðinni yfir Möðrudalsöræfin í úrhellisregni og roki. "Ja, þeim er nær að vera ekki á bíl eins og almennilegt fólk." Besta myndin af nútíma-Íslendingum: Ungt par sem situr á stuttermabol inní funheitum bíl útí 6 stiga frosti og hörku skafrenningi að borða ís.

Sum okkar fá þó samviskubit yfir útiveruleysinu og verja öllu sínum frítíma í það að "vernda hálendi Íslands" og berjast gegn hverskonar virkjunarframkvæmdum þar. Samt hafa flestir þeir náttúruverndarsinnar aldrei komið uppá hálendið. En þeir segjast reyndar vera á leiðinni. Þeir "ætla að fara í sumar" af því að þeir "komust ekki í fyrra" af því að þá fóru þeir á Roskilde. Í ærandi rafmagnshávaðanum frá Rammstein og Radiohead var gott að vita af þögninni á gjörvöllu hálendinu heima.

Sannleikurinn er hinsvegar sá að hálendi Íslands er hundleiðinlegt. Þarna er ekkert að sjá nema ljót eldfjöll, úrill hraun og sanda sem aðeins hörðustu mínímalistar hafa gaman af. Árnar eru moldbrúnar af jöklaskít, fossarnir eins og illa lyktandi niðurföll og hin frægu jökulsárgljúfur lítið annað en risavaxin opin holræsi. Á þessum auðnum vaxa ekki nema allra mestu þverhausarnir í plönturíkinu og einu fuglarnir sem sjást þarna eru þeir sem hafa orðið fyrir alvarlegu einelti niðrá fjörðunum: Bæklaðir mávar og blindir hrafnar, kannski einn nefbrotinn lundi eða samkynhneigður spói. Fyrir utan þá er í raun ekkert merkilegt að sjá þarna nema nokkrar fallegar virkjanir og tvo, þrjá jökla sem eru reyndar orðnir svo góðir með sig af öllum opnumyndunum sem þeir eru búnir að fá af sér í Die Zeit og Welt am Sonntag að maður getur ekki einu sinni gert þeim það að horfa á þá. Hvað er líka svona merkilegt við jökla? Þetta eru bara einhverjir grútskítugir íshlunkar, ofmetnar risaeðlur frá ísöldinni sem leið, stafa engu frá sér nema kulda, öllum til óþurftar og mættu helst bráðna sem fyrst. En það má víst ekki. Bráðum verða þýsku jöklanördarnir búnir að stofna félag með slagorðinu "verndum jöklana!" í ætt við okkar innlenda slagorð "verndum hálendið!" Samt eru nú jöklar bara frosið vatn. En það er semsagt allt í lagi að helmingurinn af hálendinu fari undir frosið vatn þó enginn megi hugsa til þess að það fari undir venjulegt vatn.

Það er margt skrýtið í náttúruverndinni. Líklegast er hún bara íhaldssemi í sinni hreinustu mynd. Og nú beinist hún að þeim áformum Ríkisstjórnarinnar að reisa stærstu virkjun Íslandssögunnar á hálendinu norður af Vatnajökli sem á að sjá nýju álveri fyrir rafmagni, álveri sem reisa á í einum af fjörðunum fyrir austan. Þrátt fyrir fjölbreytta sókn Íslendinga inn á ný atvinnusvið eins og hugbúnaðargerð, gerviútlimaframleiðslu og fiskeldi dettur ráðamönnum aldrei neitt annað í hug en álver þegar kemur að því að peppa upp atvinnulífið. Og fólkið fyrir austan hrópar á álver; Íslendinga dreymir um að vinna í álveri af því það er svo hlýtt inní þeim: Þeir eru fyrir löngu hættir að vinna í ísköldum frystihúsunum þar sem tómir útlendingar standa við færiböndin og það gefur auga leið að "úti"-vinna er óvinsælasta vinna á Íslandi.

En hálendisfasistarnir í höfuðborginni sem allir vinna inni á þægilegum skrifstofum vilja meina landsbyggðarfólkinu að fá að verma sín andlit við ofnana í álverunum, og allt í nafni náttúrufriðunar, hinnar nýju trúar á stokka og steina. Jöklasnobb Íslendinga verður víst að skrifast á nóbelsskáldið okkar Halldór Kiljan Laxness. Hann átti það til að fara yfir strikið í ofdýrkun á íslenskri náttúru sem samkvæmt honum var "ofar æðstu kröfu" (hvað sem það nú þýðir) og bjó í raun til hina þjóðernissinnuðu náttúrudýrkun sem á einkennilegan hátt var ætíð tengd sósíalisma og enn er ekki með öllu dauð. Hún var eiginlega tilbrigði við stalíníska kenningu: "Sósíalismi í einu landi sem er fegursta land í heimi". Formúlan var þessi: Einn fjörusteinn í flæðarmáli Íslands er dýrmætari en allt Hollywood. Það tók ekki að fjara undan þessari kenningu fyrr en Hollywood gerði myndina "Romancing the Stone" og nú er reyndar búið að selja þennan umrædda stein. Það var kvikmyndamógúll frá L.A. sem keypti hann, og allan fjörðinn að auki. "Þar sem jökulinn ber við loft... þar ríkir fegurðin ein" er frægasta Laxness-tilvitnunin og var þegar í stað tattúveruð yfir þvera þjóðarbringuna sem síðan hefur verið barin af náttúruverndandi þjóðernissinnum allar götur síðan. Sannleikurinn er hinsvegar sá að þar sem jökulinn ber við loft ríkir fyrst og fremst kuldi. Kuldi og leiðindi. Það er það sem menn vilja vernda. Af því á meginlandinu er víst til fullt af fólki sem sækir í slíkt. Það hefur verið rannsakað: Ísland er það land sem laðar að sér leiðinlegustu túrista í heimi: Fólk sem kemur með allan matinn með sér en enga peninga og fer að sofa klukkan tíu á kvöldin til þess að geta vaknað klukkan fimm til þess að verða fyrst niður í morgunmat.

Ég slysaðist einu sinni til að gista í fjallakofa í einum þjóðgarðinum okkar. Í kojuhorni hafði hreiðrað um sig ein þýskumælandi meinlætakona; grænmetisgrá í framan og vannærð á kroppinn; sannkölluð jöklanunna. Hún fylgdist stöðugt með okkur þegar við opnuðum ísskápinn; að við stælumst ekki í Soja-Vollmilch-fernuna hennar sem hún hafði flutt með sér yfir hálfa Evrópu. Við vinirnir grilluðum lambakjöt fyrir utan kofann og henni tókst næstum því að slökkva í kolunum með augnaráðinu einu saman. Hún var greinilega hardcore grænmetisæta; sú sem borðar bara grænmeti sem vex í yfir 600 m hæð yfir sjávarmáli. Þetta var sumarið ´98: Heimsmeistarakeppnin í fótbolta stóð yfir. Fyrir einhverja undarlega en mjög íslenska tilviljun stóð gamalt Blaupunkt-sjónvarpstæki í einu horni kofans. Okkur tókst að kveikja á því: England-Rúmenía. Það var eins og að kveikja á klámmynd í klaustri. Strax í fyrri hálfleik hóf hún að spyrja: "Hvenær er þetta... þessi leikur búinn?" Eftir að hún hafði þrisvar sinnum tjáð okkur að samkvæmt alþjóðlegum reglum sem gilda í þjóðgörðum ætti hún rétt á "Ruhe" klukkan 22.00 skrúfuðum við niður í hljóðinu. Um miðjan seinni hálfleikinn stundi hún upp úr svefnpokanum að hún gæti ekki sofið, skermurinn væri of bjartur. "Zu hell". Við þóttumst ekki skilja og sögðum henni að hún væri komin "to hell". Það er engin tilviljun að náttúrudýrkendur og náttúruverndarfólk er margt fyrrverandi kommúnistar. Það er stutt í þá fasísku taug sem vill helst útrýma tiktúrum mannlífsins fyrir stílhreina heildarmynd þar sem vindurinn fær einn að blása og sandurinn að fjúka. Þar sem mosinn breiðir úr sér samkvæmt fimm ára áætlunum.

II.

En þó Ísland sé kalt og Íslendingar hafi lært það á 1100 árum að halda sig inni við koma þó stundum sólardagar á "skerinu". Í Reykjavík eru það þrír dagar á ári. Einn í júní og tveir í júlí. Þá er öllum gefið "sólarfrí": fyrirtækjum er lokað og fólk fer uppí jeppana sína og keyrir uppí bústað. Munurinn er hinsvegar sá að nú er hægt að hafa rúðuna opna á leiðinni. Fyrir norðan eru sólardagarnir hinsvegar fleiri. Átta talsins. Gallinn við þá er hinsvegar sá að þá fara allir íbúarnir í öllum litlu þorpunum úr öllum fötunum. Það skiptir engu máli hvort fólk er tvítugt eða hundrað ára; allir á nærbuxunum niður í kaupfélag. Þá er gott að vera með sólgleraugu þegar maður stoppar á bensínstöð og afgreiðslumaðurinn, 73ggja ára skröggur með innfallna bringu, kemur töltandi á sundskýlu einni saman útúr afgreiðsluhúsinu og spyr hvort eigi að "fyllann?" Þá er kannski heill vetur frá síðasta "sólardegi" og næpuhvítur líkami afgreiðslumannsinns getur valdið asagláku hjá kúnnanum. (Í torfbæjunum í gamla daga, þegar ljós var af skornum skammti, fóru Íslendingar stundum úr að ofan til að fá smá birtu í kofann.) Fyrir utan þetta allt er Ísland ofur venjulegt land með ofur venjulegu þjóðfélagi. Eins og smækkuð mynd af öllum öðrum þjóðfélögum.

Á Íslandi eru margir fjölmiðlar. Við erum með tvær ríkisreknar útvarpsstöðvar. Önnur þeirra útvarpar svotil eingöngu veðurfregnum allan sólarhringinn. Þessi stöð er vinsælust hjá gamla fólkinu. Þegar Íslendingar eldast gera þeir svotil ekkert annað en að spá í veðrið. Á elliheimilunum eru starfræktir Veðurklúbbar og einnig Veðraspilavíti þar sem veðjað er grimmt á hitastig og vindstyrk morgundagsins. Það eru stórar fjárhæðir sem skipta um hendur eftir aðal veðurfréttatímann á hverju kvöldi. Fyrir utan þessar tvær stöðvar eru 5 "frjálsar útvarpsstöðvar". Þær eru allar í eigu sama mannsins. Hann býr hinsvegar ekki á Íslandi þannig að það er frekar lítið hlustað á þessar stöðvar.

Stærsta dagblaðið á Íslandi heitir Morgunblaðið. Það er samt varla hægt að kalla það dagblað. Það kemur bara út 300 daga á ári. Það tekur sér hálfsmánaðar jólafrí, tíu daga páskafrí og kemur aldrei út á mánudögum. Þetta er samkvæmt gamalli hefð. Um miðja síðustu öld ákvað Ríkisstjórn Íslands að hafa einn "fréttalausan dag" í hverri viku. Þetta var hugsað til þess að koma í veg fyrir sjóslys og umferðaróhöpp og lá í augum uppi að það yrði sunnudagur. Þá myndi ekkert gerast. Og þá þyrfti ekkert blað á mánudögum. Okkur hefur yfirleitt tekist að fylgja þessari reglu, en eldfjöllin eiga það stundum til að brjóta hana. Í fyrra byrjaði til dæmis Hekla að gjósa á laugardags-eftirmiðdegi. Morgunblaðsmenn skildu ekkert í þessu, því Hekla hafði yfirleitt gosið í miðri viku hingað til. Og þar sem þeir voru nýbúnir að loka sunnudagsblaðinu og þetta var auk þess laugardagur fyrir páskadag, þá urðu þeir að láta sig hafa það að birta fyrirsögnina "Gos í Heklu" fjórum dögum eftir að gosið hófst. Gosið var reyndar búið þá, en það var allt í lagi. Morgunblaðið beið með þáfrétt þartil daginn eftir.

Á undanförnum árum hafa erlendir fjölmiðlar skrifað mikið um það hve auðvelt sé að fá íslenskar konur með sér í rúmið. Fyrir einu og hálfu ári breyttist það hinsvegar. Þá var opnunartími skemmtistaða í Reykjavík gefinn frjáls og nú er eiginlega orðið vonlaust fyrir menn að ná sér í konu á næturlífinu. Áður fyrr var öllum hent út klukkan þrjú og þá lá leiðin beint heim í rúm en nú er fólk að rottast þetta á stöðunum til klukkan sjö á morgnana. Þá er eftir að finna leigubíl, laga te, og spjalla soldið. Þá er klukkan yfirleitt orðin níu og fólk búið að vera á djamminu í 12 klukkutíma. Það skeður æ oftar að það sofnar bara í staðinn fyrir að sofa hjá. Á þeim tveimur árum síðan opnunartímanum var breytt hefur frjálsum barneignum á Íslandi fækkað um helming. Og þar sem lausaleikskróar eru undirstaða Íslensks samfélags hefur borgarstjórn Reykjavíkur nú ákveðið að færa opnunartímann í fyrra horf.

Þá að íþróttum. Við erum þokkalega góðir í fótbolta og eigum marga góða knattspyrnumenn sem leika með erlendum stórliðum. Landsliðið okkar er nokkuð gott en deildin hérna heima er frekar slöpp. Íslenski boltinn er eins og enski boltinn á róandi lyfjum. Það er mjög erfitt að sjá muninn á því í sjónvarpinu hvort verið sé að sýna hægt eða ekki. Það þarf reyndar mjög sjaldan að sýna atriði úr leikjunum í íslensku deildinni í hægri endursýningu. Það gerist yfirleitt ekki neitt fyrr en á 80. mínútu. Þá eru leikmenn sjálfir orðnir svo leiðir á leiknum að þeir byrja að slást. Það getur svosem oft verið gaman. Íslenskir fótboltamenn berjast oft mjög vel.

Á Íslandi eru ekki margir innflytjendur. Flestir eru frá Póllandi og fyrrum Júgóslavíulöndunum. Þeir vinna flestir í fiski af því að það er orðið alveg vonlaust að fá Íslendinga til þess; þeim finnst svo kalt í frystihúsunum. Mjög fáir "nýbúanna" eru svartir. Þeir verða því oft fyrir kynþáttafordómum. Í íslenska boltanum eru nokkrir svartir sóknarmenn. Það ríkir samt almennt samkomulag á milli liðanna og áhorfenda að láta þá ekki skora. Það hefur tekist hingað til. Reyndar tókst einum þeirra að skora mark fyrir tveimur árum. Hvorki áhorfendur né samherjar hans fögnuðu markinu. Það var heldur ekki talið með í úrslitum leiksins. Við viljum samt hafa nokkra svarta menn í liðunum. Það lúkkar meira prófessjonal.

Nýlega hefur þessu kynþáttahatri okkar verið gefið nafnið "hversdagsrasismi". Hann er alls ekki eins grimmur og "heilsársrasisminnsem stundaður er meðal stærri þjóða. Við Íslendingar gefum fórnarlömbunum frí um helgar. Og við viljum endilega fá fleiri útlendinga til landsins af því að reynslan hefur sýnt okkur að þeir eiga mun auðveldara með að harka af sér hina óblíðu íslensku veðráttu en við sjálf. Okkur vantar alltaf fólk til þess að vinna "úti"-störfin. Ísland er ágætt. Bara dáldið kalt. En við bindum miklar vonir við Global Warming.

Grein skrifuð fyrir Danska Helgarblaðið af Hallgrími Helgasyni.

Weekendavisen, birt helgina 21.-22. júlí 2001.